Dĩ nhiên, điều mà tự ngã không biết chính là chỉ thông qua buông bỏ phản kháng, thông qua “tình trạng mong manh” ấy bạn mới có thể khám phá sự an toàn đích thật và cốt yếu của bạn. Vì thế, sách Sáng Thế Ký kể lại rằng Adam và Eva không còn được phép cư ngụ ở “thiên đàng” nữa khi họ “đã ăn trái cây hiểu biết thiện và ác”. Có lẽ bạn nghĩ mình cần có thêm thời gian để tìm hiểu quá khứ hay để thoát khỏi nó; nói khác đi, sau cùng tương lai sẽ giải thoát bạn khỏi quá khứ.
Nếu những nhu cầu ấy được đáp ứng thì cũng tốt, nhưng dù có được thỏa mãn hay không cũng chẳng khác biệt gì đối với trạng thái nội tại sâu thẳm của bạn. Nhưng hãy thận trọng: Một số người thụ động không chịu phản ứng, co rút, vô cảm, hay cô lập tình cảm có thể tự nhận đã tỏ ngộ và ra sức thuyết phục người khác tin rằng họ đã tỏ ngộ hay ít ra họ “chẳng có gì sai sót” cả và mọi sai lầm đều thuộc về người bạn đời của họ. Sự vật và hoàn cảnh có thể đem lại lạc thú cho bạn, nhưng chúng cũng đem lại khổ đau.
Bạn có nghe tiếng chó sủa vẳng lại từ ngoài xa không? Hay tiếng ôtô chạy ngang qua không? Hãy lắng nghe thật kỹ. Lúc nào nó cũng chất chứa năng lượng tiêu cực của trạng thái mê muội. Kinh nghiệm cho thấy tất cả mọi phản kháng nội tại đều tiêu cực dưới dạng này hay dạng khác.
Không phải cho đến khi bạn vâng phục, chiều kích này mới trở thành một thực tại sinh động trong cuộc đời bạn. Đây chẳng phải là sự thực sao? Tôi đã miêu tả tiến trình căn bản này, nhưng xin nhắc sơ lược lại ở đây, lần này đặc biệt đề cập đến cái quầng chứa nhóm đau khổ tập thể của nữ giới.
Ngay lúc chúng ta thấu hiểu được nó, liền có một chuyển biến trong ý thức: từ tâm trí chuyển thành Bản thể hiện tiền, từ thời gian chuyển thành hiện trú trong khoảnh khắc hiện tại. Ánh chớp satori của bạn có thể chỉ kéo dài được vài giây trước khi tâm trí hiện hành trở lại, nhưng nó vẫn còn ở đó; bằng không, bạn sẽ không trải nghiệm được vẻ đẹp. Trầm tư về không gian theo cách này chính là cánh cổng giúp bạn tiến vào cõi Bất thị hiện.
Bất kể thứ gì “xấu” xảy ra trong đời bạn – hãy lợi dụng nó để tỏ ngộ. Hãy lười nhác hay không hành động gì trong phạm vi khả năng của bạn. Tôi bị đánh thức dậy bởi tiếng chim hót líu lo bên ngoài cửa sổ.
Vậy là tình hình đó chẳng khác là bao so với điều mà bạn và những người bình thường khác đang làm, ngoại trừ ở chỗ bạn không nói to lên. Chúng không phải là sự sống của bạn – chúng chỉ là hoàn cảnh sống của bạn thôi. Ít nhất cần phải có hai điểm qui chiếu để cho không gian và quãng cách xuất hiện.
Xin hỏi bạn một điều: liệu bạn có thể tự do thoát khỏi tâm trí của bạn bất kỳ lúc nào bạn muốn không? Bạn có tìm thấy chiếc nút “tắt” để bắt tâm trí bạn ngưng hoạt động không? Nếu cái tương lai tưởng tượng ấy tốt đẹp hơn, nó đem lại cho bạn niềm hy vọng hay dự cảm đầy khoái lạc. Bất cứ tình huống nào cũng có thể làm cho nó bùng phát dữ dội, nhất là khi tình huống ấy vang vọng một khuôn mẫu đau khổ từ quá khứ của bạn.
Sợ mất mát, sộ bị tổn thương, sợ thất bại, và vân vân; nhưng nói cho cùng, tất cả mọi sợ hãi đều là sợ chết – tự ngã sợ bị hủy diệt – mà thôi. Trong trạng thái mê muội bình thường, sự phản kháng hoặc chối bỏ theo thói quen đối với cái đang là gây ra sự khó chịu và bất mãn mà hầu hết mọi người đều chấp nhận như là cuộc sống bình thường. Nếu bạn chấp nhận hình ảnh bất kể nó là gì đi nữa, nếu bạn thân thiện với nó, nó không thể không thân thiện với bạn.
Khi tự ngã hư ngụy lộ diện thao túng, bạn đã trở nên vô minh rồi. Nhưng bạn vẫn có thể thanh thản. Tình hình này làm cho quá khứ bị mất đi sức mạnh, và bạn nhận biết một cách sâu sắc rằng ít ra không điều gì bạn đã từng làm hay do người khác đã từng gây ra cho bạn chạm đến được cái tinh hoa sống động của con người bạn.